Lotniskowa wieża ciśnień

Dzień 14 stycznia 2022 roku zapisał się w kalendarium ważnych wydarzeń w historii Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Muzeum stało się właścicielem działki o powierzchni ponad 53 arów wraz z historyczną lotniskową wieżą ciśnień – zaprojektowaną i zbudowaną specjalnie na potrzeby infrastruktury powstającej tu od początku lat 20-tych XX wieku szkoły lotniczej. Lotniskowa wieża ciśnień w Dęblinie to jeden z zabytków techniki, który jest ściśle związany z historią Szkoły Orląt. Położona na uboczu i od dawna nieużytkowana, pozostaje w cieniu dynamicznych zmian, jakie zachodzą w dęblińskim garnizonie.

Pomysł, z którym wystąpił Paweł Pawłowski – dyrektor Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, aby zagospodarować wyłączoną z użytkowania lotniskową wieżę ciśnień, powstał na bazie obserwacji dobrych praktyk i rewitalizacji wież ciśnień w Giżycku i Gołdapi. Starania o przejęcie terenu i pozyskanie obiektu trwały od 2018 roku. Kroki te poprzedziło wpisanie potrzeby ochrony wieży ciśnień i wieży spadochronowej, które w innym wypadku były by skazane na bezpowrotne zniszczenie. Projekt rewitalizacji został wpisany do „Koncepcji rozwoju muzealnictwa wojskowego na lata 2019–2028” zatwierdzonej przez Ministra Obrony Narodowej. To właśnie na podstawie tego dokumentu rozpoczęto procedurę przejęcia obiektu W imieniu Skarbu Państwa, teren został przekazany przez Starostę Ryckiego – Pana Dariusza Szczygielskiego w formie darowizny na rzecz Muzeum. Akt notarialny otworzył możliwości inwestycyjne instytucji kultury we współpracy z samorządem lokalnym i organizacjami społecznymi.

Projekt rewitalizacji lotniskowej wieży ciśnień z przeznaczeniem na cele muzealne zainicjowany został w 2017 roku. Wieża była przedmiotem wielu artykułów oraz prezentacji podczas konferencji i spotkań, a także punktem spacerów historycznych po Garnizonie Dęblin organizowanych przez Muzeum m.in. podczas Międzynarodowego Dnia Przewodnika Turystycznego i Seminarium Muzealnictwa Wojskowego.

W pierwszej kolejności wykonana została szczegółowa inwentaryzacja pomiarowa i orzeczenie o stanie technicznym wieży oraz koncepcja programowo-przestrzenna określająca sposób przyszłego użytkowania samej wieży, jak też przyległego do niej terenu. Dzięki podjętym staraniom już niedługo wieża stanie się kolejną atrakcją turystyczną Dęblina. Naszym zamierzeniem jest by przejęcie tego obiektu przez Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie stanowiło wkład w budowanie potencjału turystycznego miasta, pozwalając jednocześnie  na uratowanie ważnego elementu krajobrazu kulturowego lotniczego garnizonu.