- Strona główna
- /
- Aktualności
- /
- uroczyste otwarcie wystawy "Niebo nad Brytanią"
uroczyste otwarcie wystawy "Niebo nad Brytanią"
Czerwiec 1940. To nasza wyspa ostatniej nadziei – mówili polscy lotnicy, którym udało się dotrzeć do Anglii ze zmiażdżonej Francji. Witani niechętnie uciekinierzy okazali się ratunkiem dla Wielkiej Brytanii… W czasie rozpoczynającej się właśnie wojny nikt nie oczekiwał od lotników rycerskości rodem z „Pieśni o Rolandzie”. Determinacja, chęć walki i bezkompromisowość były niespotykane…Polski żołnierz jest urodzony do walki, wielokrotnie podkreślał Stanisław Skalski – wybitny as myśliwski. A niebo nad Brytanią stało się sprawdzianem dla absolwentów Szkoły Orląt, nie tylko umiejętności ale i siły charakteru….
Połowa września 1940 roku była czasem pierwszych lotów bojowych polskich dywizjonów, ale i przełomowym momentem w przebiegu Bitwy o Wielką Brytanię.
80 lat po tych wydarzeniach, 15 września 2020 roku, otworzyliśmy wystawę podkreślającą rolę polskich pilotów w jednej z największych kampanii powietrznych II wojny światowej. Tytuł wystawy „Niebo nad Brytanią” nawiązuje do bitwy decydującej o dalszych losach wojny (Battle of Britain), ale i do regionu, który jako pierwszy został utracony przez Rzym po upadku Cesarstwa – do którego tradycji odwoływały się hitlerowskie Niemcy.
Tak jak w 1940 roku – najważniejsza stała się dobra współpraca wojskowa przeciw nazistowskiej ekspansji na Europę, tak teraz w 2020 roku- upamiętnienie tych wydarzeń miało miejsce w profesjonalnej kooperacji pomiędzy Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie a Centralną Biblioteką Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Zespół pracowników obu instytucji wspólnie pracował nad przygotowaniem ekspozycji, jak i organizacją programu wernisażu.
Punktualnie o 12, przelotem samolotu szkolnego TS-11 Iskra oraz sygnałem „słuchajcie wszyscy” hejnalistów z Orkiestry Wojskowej z Dęblina, rozpoczęło się uroczyste otwarcie wystawy „Niebo nad Brytanią. Polskie Siły Powietrzne w 80. rocznicę Bitwy o Anglię” w hangarze w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.
Zgromadzonych gości powitali gospodarze wydarzenia: dr Jan Tarczyński – dyrektor CBW oraz Paweł Pawłowski- dyrektor MSP. Uroczystość prowadził Rafał Szabała- Chełmiński.
Referat wprowadzający do wystawy wygłosił dyrektor Muzeum Paweł Pawłowski.
Podczas uroczystości z przemówieniami wystąpili zaproszeni goście honorowi: Małgorzata Gosiewska, Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, reprezentująca Panią Marszałek Sejmu Elżbietę Witek, profesor Zbigniew Girzyński, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Pan Jan Myszak – reprezentujący Dyrektora Departamentu Edukacji Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.
Wydarzeniem specjalnym było przekazanie przez Prezesa Stowarzyszenia Polska Niepodległa Lancashire Macieja Serockiego oraz Dyrektora Biura Upamiętniania Walki i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej Adama Siwka, rzeźby orła narodowego z frontonu Klubu Oficerskiego Polskich Sił Powietrznych – Stowarzyszenia Lotników Polskich w Blackpool (Wielka Brytania) i tablicy upamiętniającej lotników polskich w Blackpool
Ta wspaniała pamiątka została pozyskana dzięki inicjatywie brytyjskiej Polonii – Stowarzyszenia Polska Niepodległa w Lancashire. Niezbędną konserwację rzeźby wykonał Instytut Pamięci Narodowej. Orzeł posadowiony na kolumnie, wraz z pamiątkową tablicą, prezentowany jest na ekspozycji głównej tuż obok Sztandaru Polskich Sił Powietrznych.
Symboliczne zerwanie biało-czerwonej szarfy było sygnałem do otwarcia wystawy, po której oprowadzali przewodnicy muzealni.
Uroczyste otwarcie wystawy było okazją do uhonorowania dyrektora Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie – Pawła Pawłowskiego, medalem PRO PATRIA, nadanym przez Ministra Jana Józefa Kasprzyka – Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Medal przyznano także pani Barbarze Pijanowskiej.
Dyrektor Paweł Pawłowski otrzymał także medal okolicznościowy 100-lecia Centralnej Biblioteki Wojskowej, który wręczyli; dyrektor dr Jan Tarczyński i wicedyrektor Maksymilian Sokół-Potocki. Medal wręczono także płk rez. prof. dr hab. inż. Ryszardowi Szczepanikowi z Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych.
Stojąc na straży pamięci o Polskim Lotnictwie Wojskowym – Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie wraz z Państwem jest zobowiązane do przywoływania wydarzeń sprzed 80 lat. Także po to aby skutecznie przypominać światu o tym, że Polscy lotnicy bili się za wolność Naszą i Waszą. Po to aby już żadna defilada zwycięstwa nie odbyła się bez nas…
Wystawa została objęta Honorowym Patronatem Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka.
Wystawa prezentuje udział polskich pilotów w Bitwie o Anglię – służących w jednostkach brytyjskich oraz polskich Dywizjonach, z uwzględnieniem przebiegu bitwy od 10 lipca do 31 października 1940 roku, jak również jej znaczenia dla dalszego przebiegu konfliktu w Europie podczas II wojny światowej.
Ekspozycja obejmuje wystawę posterową, wg scenariusza Roberta Gretzyngiera oraz wystawę historyczną – obiektów ze zbiorów Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie i Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie.
Warto także zwrócić uwagę na wybrane elementy wystawy stałej; dużych rozmiarów emblemat-odznakę wsławionego w bitwie Dywizjonu 303, któremu przypisano 126 pewnych zestrzeleń; dispersal, tj. rekonstrukcję „domku pilota” – wyposażonego w oryginalne przedmioty oraz rekwizyty m.in. używane podczas realizacji filmu „Dywizjon 303. Historia Prawdziwa” (2018); pokój operacyjny, gdzie nanoszono dane z rozpoznania radiolokacyjnego i podejmowano decyzje; w części poświęconej mundurom lotniczym Polaków, w jakich występowali m. in. w czasie bitwy, eksponujemy modele samolotów biorących udział w walkach, a w gablotach osobiste rodzinne pamiątki uczestników tych wydarzeń i późniejszych; w hangarze eksponowany jest oryginalny silnik Messerschmitta BF 109 – z niemieckiego samolotu, jakie brały udział w bitwie o Wielką Brytanię.
Pragniemy raz jeszcze podziękować wszystkim przybyłym gościom za przyjęcie naszego zaproszenia.
Dziękujemy współorganizatorom – Panu dr Jana Tarczyńskiego – dyrektorowi Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie, oraz pracownikom CBW, którzy swoim bezpośrednim zaangażowaniem znacząco podnieśli poprzeczkę organizacji wydarzenia kulturalnego, jakim był wernisaż wystawy w Dęblinie.
Dziękujemy darczyńcom – Panu Maciejowi Serockiemu Prezesowi Stowarzyszenia Polska Niepodległa oraz Panu Adamowi Siwkowi – dyrektorowi Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN. Państwa dar – Orzeł narodowy z Blackpool sprawi że nasza wystawa nabierze jeszcze dostojniejszego wyglądu a orzeł – obok Sztandaru Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie będzie stanowił najbardziej spektakularny – kulminacyjny punkt zwiedzanej wystawy głównej.
Dziękujemy Panu dr Andrzejowi Mochoniowi – Prezesowi Zarządu Targów Kielce za zwiększenie naszego poczucia bezpieczeństwa i wypożyczenie bramki do dezynfekcji i pomiaru temperatury wchodzących na dzisiejszy wernisaż.
Dziękujemy mediom za obecność i życzliwe zainteresowanie oraz chęć upowszechniania wiedzy o naszych bohaterach w lotniczych mundurach.
NA NASZE ZAPROSZENIE ODPOWIEDZIELI
Beata Aftyka – dyrektor Szkoły Podstawowej nr 4 im Bohaterów Lotnictwa Polskiego
płk Saaed AIHERI z Armii Arabii Saudyjskiej
ks.mitrat płk. Aleksy ANDREJUK – reprezentujący Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego
Zbigniew BANASZEK – założyciel Muzeum Kresów i Ziemi Ostrowskiej
Wojciech BARTOSZEK – dyrektor Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy
Bogna BENDER-MOTYKA – dyrektor Muzeum Wsi Lubelskiej
Urszula CZARNECKA – radna Rady Miasta Dęblin
Mariusz DAWID – dyrektor Biura Filatelistyki POSTDATA SA
Sławomir FRĄTCZAK- Kierownik Muzeum Katyńskiego w Warszawie
profesor Zbigniew GIRZYŃSKI, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Małgorzata GOSIEWSKA, Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, reprezentująca Marszałek Sejmu Elżbietę Witek
ppłk Stanisław GUŹMIĘGA – reprezentujący 2. Lubelską Brygadę Obrony Terytorialnej
płk. Grzegorz KALICIAK – prorektor ds. wojskowych Wojskowej Akademii Technicznej
Paweł KANIA – wicedyrektor 76 Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie
Minister Jan Józef KASPRZYK, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
nadkomisarz Mariusz KOPER – komendant Policji w Dęblinie
Monika KOŚMIŃSKA – wicestarosta powiatu Ryckiego
Anna KRÓLIK – Naczelnik Poczty Polskiej w Dęblinie
Maciej KRYGROWSKI- Przewodniczący Rady Miejskiej w Dęblinie
prokurator Krzysztof KUK – dyrektor Departamentu ds. Wojskowych Prokuratury Krajowej
płk. pil. Jarosław KUZIŃSKI – dowódca 7. Eskadry Działań Specjalnych
gen. dyw. pil. Dariusz MALINOWSKI – Zastępca Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych
Ewa MANKIEWICZ- CUDNY, Prezes Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej
chor. Sławomir MARASZEK – komendant placówki Żandarmerii Wojskowej w Dęblinie
Lech MARCZAK – prezes Okręgu Lublin Związku Oficerów Rezerwy RP
mjr. rez. Mirosław MICHALUK- Prezes Oddziału Dęblińskiego Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP
Jan MYSZAK – reprezentujący Departament Edukacji Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej
Joanna PARDO – dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Dęblinie
gen. bryg. rezerwy Andrzej PAWLIKOWSKI – profesor Akademii Sztuki Wojennej
Maciej PODCZASKI – dyrektor Wojskowego Instytutu Wydawniczego
płk pil. Kazimierz POGORZELSKI – Prezes Stowarzyszenia Lotników Polskich
prof. Karol POLEJOWSKI – reprezentujący Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Anna REMBOSZ i Pan Marcin SZALIŁOW z Akademickiego Stowarzyszenia Lotniczego.
Radosław SAŁATA – wójt gminy Borki
Maciej SEROCKI – Prezes Stowarzyszenia Polska Niepodległa Lancashire
Beata SIEDLECKA- Burmistrz Miasta Dęblin
Adama SIWEK – dyrektor Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej.
płk pil Jan SKOWRON – reprezentujący Dowódcę Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Inspektora Sił Powietrznych oraz Dowódcę Garnizonu Dęblin
płk dypl. pil. Krzysztof STOBIECKI – Dowódca 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego
płk rez. prof. dr hab. inż. Ryszard SZCZEPANIK – reprezentujący Dyrektora Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
gen. dyw. pil. dr. Mieczysław WALENTYNOWICZ – doradca Dyrektora Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
płk. dr. hab. inż. Adam WETOSZKA – profesor Lotniczej Akademii Wojskowej
płk. Waldemar WIŚNIEWSKI – Komendant Centrum Szkolenia Inżynieryjno-Lotniczego
kmdr. dr. Waldemar WÓJCIK
płk. pil. dr. inż. Wojciech WRÓBLEWSKI – prorektor ds. wojskowych Lotniczej Akademii Wojskowej, reprezentującego Rektora-Komendanta.
Paweł ŻURKOWSKI – dyrektor Muzeum Wojska Polskiego
przedstawiciele 17. Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej oraz Składu w Stawach i Zakład Elaboracji Amunicji w Stawach