- Strona główna
- /
- Wydarzenia
- /
- Aktualności
- /
- Polska załoga Wellingtona upamiętniona w Holandii
Polska załoga Wellingtona upamiętniona w Holandii
2 maja 2017r w Oudemirdum, w Holandii nastąpiło uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego polską załogę bombowca Vickers Wellington IC nr R1322 SM-F z 305. Dywizjonu Bombowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego „Ziemi Wielkopolskiej”. W ceremonii wzięli udział przedstawiciele Muzeum Sił Powietrznych z Dęblina oraz Ambasady Polskiej w Holandii.
Pomnik powstał z inicjatywy Evandera Broekmana oraz władz gminy De Friese Meren. Dokładna lokalizacja pomnika: Centrum rekreacyjne „De Hege Gerzen”, Liemerige Wei 4, 8567 HM Oudemirdum, gmina Friese Meren, Holandia. 
Szef projektu wydobycia szczątków i pomysłodawca pomnika Evander Broekman.
W czasie uroczystości, pracownik Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, Jacek Zagożdżon zaprezentował historię udziału polskich lotników w zmaganiach II wojny światowej w formie prelekcji, która towarzyszyła wystawie „17 000 reasons to remember” (17 000 powodów by pamiętać) autorstwa Piotra Sikory i Roba Deeksa z Mapis Project CIC. Odbyła się również premiera książki poświęconej historii wydobycia szczątków.
Odsłonięcie pomnika spod barw narodowych Rzeczypospolitej Polskiej było możliwe dzięki Hurricane Of Hearts. Stowarzyszenia Dagmary Chmielewskiej, która na prośbę muzeum udostępniła historyczną szachownicę o wymiarach 400 m². Przy pomocy skautów morskich szachownicę rozpostarto nad brzegiem jeziora IJsselmeer, z którego dna wydobyto szczątki Wellingtona
Ta sama grupa skautów zaadoptowała pomnik.
Holenderscy badacze Leemans Speciaalwerken, prowadzący poszukiwania lotnicze, odnaleźli w 2016 roku szczątki bombowca, który został zestrzelony 8 maja 1941 r. nad Morzem Północnym (obecnie sztuczne jezioro Ijsselmeer w Holandii) przez niemiecki myśliwiec Bf-110. W celu wydobycia wraku wyznaczony obszar jeziora został wydzielony stalową tamą i osuszony. W trakcie prowadzonych prac archeologicznych zaleziono elementy kadłuba, uzbrojenie w tym trzy bomby, części silnika, łopaty śmigła, rzeczy osobiste lotników oraz karabiny .303 Vickers. We wraku znajdowały się również szczątki poległych polskich lotników, które poddane zostały badaniom DNA. Rozpoznano szczątki trzech członków załogi.
Część znaleziska przekazano do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Po opracowaniu muzealia będą prezentowane na wystawie stałej.
Od początku akcji, Muzeum Sił Powietrznych jest w kontakcie z Evanderem Broekmanem szefem grupy poszukiwawczej Leemans pracującej nad odkryciem Wellingtona. Powstał już kolejny projekt współpracy, ale o tym wkrótce…
Zapraszamy do obejrzenia filmu dokumentującego projekt badawczy grupy Leemans oraz relacji z uroczystości odsłonięcia pomnika przygotowanej przez Polską Agencję Prasową:
Relacja PAP (kliknij aby odtworzyć materiał)
grafika przedstawiająca malowanie samolotów 305 Dyonu bombowego, za: http://wp.scn.ru
Rys historyczny akcji Dyonu 305:
W Dzienniku Bojowym Dywizjonu 305 pod datą 9 maja 1941 czytamy:
RAF Syerstone, Notts [lotnisko RAF w Flintham obok Newark, w hrabstwie Nottinghamshire, Wielka Brytania]. W dniu 8 maja Dyon miał bombardować śródmieścia Bremen. Ładunek Bomb 4×500 [funtów] + 4 containery [pisownia oryginalna] z bombami zapalającymi. Noc księżycowa, widoczność bardzo dobra…
Z lotu bojowego nie wróciła załoga Wellingtona o nr. bocznym SM-F, w składzie:
kpt. obs. (F/O) Maciej Wojciech Socharski (ur. 1 V 1908 w Warszawie, syn Mieczysława
i Stefanii), Nr RAF: P-1440;
sierż. pil. (F/Sgt) Jan Piotr Dorman (ur. 12 I 1911 w Skale pow. Olkuski, syn Jana i Marii),
Nr RAF: 780672;
plut. pil. (Sgt) Zdzisław Gwóźdź (ur. 19 VI 1914 w Samborze, syn Jana i Marii), Nr RAF: 780156
kpr. r/op strzel. pokł. (Sgt) Ludwik Karcz (ur. 25 VIII 1915 w Krakowie, syn Albina i Adeli),
Nr RAF: 780732;
plut. r/op. strzel. pokł. (Sgt) Stanisław Pisarski (ur. 8 III 1915 w Suchowoli woj. białostockie, syn Władysława i Anny), Nr RAF: 781063;
plut. r/op. strz. (Sgt) Henryk Franciszek Sikorski (ur. 10 IX 1916 w Jastrzębicach pow. łódzki),
Nr RAF: 780349.
Linki do informacji w holenderskiej prasie:
http://www.zuidfriesland.nl/
http://www.
http://www.rd.nl/vandaag/
http://www.balkstercourant.nl/
Obrazek wyróżniający za: http://www.rd.nl
Sprostowanie: autorami wystawy 17 000 Reasons To Remember były organizacje Mapis CIC https://mapis.org.uk/ (wówczas jeszcze Mapis Project CIC), której współzałożycielem jest Piotr Sikora, Aik Saath oraz Muzeum Bentley Priory.
Muzeum Sił Powietrznych przeprasza za wprowadzenie w błąd odbiorców.