Muzeum – miejsce spotkań

16 i 17 września odbyły się uroczystości patriotyczno-religijne Święta 28. Pułku Artylerii Lekkiej, połączone ze spotkaniem alumnów Kościoła Katolickiego, którzy odbywali służbę wojskową w LWP w latach 1959-1980.

Organizatorami wydarzenia był Ksiądz Kanonik ppor Piotr Firlej, Proboszcz Parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Zajezierzu wraz z Gminą Sieciechów oraz Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.

Uroczystości zostały objęte honorowym patronatem Ministerstwa Obrony Narodowej w osobie Podsekretarza Stanu MON- prof. dr. hab. Wojciecha Fałkowskiego, którego list został odczytany uczestnikom wydarzenia.

Dęblin jest trzecim miastem – gospodarzem spotkania byłych alumnów Kościoła Katolickiego. Dwa lata temu spotkali się oni w Świnoujściu, a w roku 2016 w Gdyni.

Pierwsza część spotkania (16 września) miała miejsce w dęblińskim muzeum. Gości powitali: dyrektor Muzeum Sił Powietrznych Paweł Pawłowski oraz proboszcz ks. kan. ppor. Piotr Andrzej Firlej. W spotkaniu uczestniczył Biskup Pomocniczy Diecezji Radomskiej  Ekscelencja kpt. Adam Odzimek. Na zaproszenie odpowiedzieli m.in. Wiceadmirał dr Stanisław Zarychta –  dowódca Centrum Operacji Morskich Marynarki Wojennej RP, Kmdr prof. dr hab. Tomasz Szubrycht – Rektor-Komendant Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, księża oficerowie: Henryk Michalak, Marian Myjak, Bronisław Myrda, Wacław Piszczek, Marian Ślusarczyk, ks. kanonik Marian Miegoń;  Tomasz Miegoń – dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni oraz Piotr Piwowarczyk – dyrektor Muzeum Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. W spotkaniu księży, którzy przeszli służbę wojskową w czasach PRL wziął również udział Mecenas Kacper Płażyński, syn ś.p. Macieja Płażyńskiego – byłego Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

Dzieje 28. Pułku Artylerii Lekkiej przedstawił Hubert Przybyszewski, prawnuk starszego ogniomistrza Wacława Duszczyka (zm. 1977r.).

Po jego wykładzie, dyrektor muzeum przybliżył historię placówki, a uczestnicy spotkania  zwiedzali wystawę stałą dotycząca historii polskiego lotnictwa wojskowego oraz ekspozycję czasową pt „Niepodległa” autorstwa dr Barbary Kasperczyk-Gorlak, do której inspiracją były grafiki Zdzisława Czermańskiego.

Po II wojnie światowej, jedną z metod represji, stosowanych wobec Kościoła Katolickiego, było powoływanie kleryków seminariów duchownych do odbywania zasadniczej służby wojskowej. W swych założeniach, pobór do LWP miał być formą nacisku na Prymasa Polski i Episkopat w celu wymuszenia ustępstw. Stanowił również próbę zdezorganizowania toku studiów seminaryjnych, odciągnięcia jak największej liczby alumnów od kapłaństwa, a ponadto był zamierzonym sposobem gromadzenia możliwie pełnych danych o osobowości kleryków, kontynuujących studia seminaryjne po ukończeniu służby wojskowej. Wcielanie kleryków do wojska (wbrew umowie państwa z Kościołem z 1950 r.) było ewidentną szykaną władz komunistycznych wobec Kościoła i niepokornych biskupów. Planowano, że poprzez przemyślny system indoktrynacji prowadzonej przez wyselekcjonowaną kadrę oficerów uda się skłonić kleryków do porzucenia studiów w seminariach. Zgodnie z Zarządzeniem Ministra Obrony Narodowej nr 33/MON z 14 kwietnia 1959 r. poborowi duchowni i zakonnicy oraz uczniowie seminariów, którzy nie przedstawili zaświadczeń z Wydziału ds. Wyznań, mieli zostać poddani przeglądowi lekarskiemu i skierowani do służby wojskowej.

Po 1989 roku, dzięki publikacjom oraz corocznym spotkaniom, prawda o alumnach-żołnierzach, nie poszła w zapomnienie. Warto dodać, iż w czerwcu 2017 r Ministerstwo Obrony Narodowej wręczyło patenty oficerskie 141 księżom – alumnom, którzy w latach 1959-1980 odbywali służbę wojskową w tzw. jednostkach kleryckich. Była to uroczysta rehabilitacja kleryków odbywających przymusową dwuletnią służbę wojskową.

Sobotnie uroczystości włączone zostały do programu Europejskich Dni Dziedzictwa w Dęblinie i Ślubowania Wiśle, którego uczestników ksiądz Biskup Adam Odzimek pobłogosławił, modląc się za mieszkańców nadwiślańskich terenów oraz wszystkich, wiążących swoje życie z rzeką i morzem.

W niedzielę 17 września, po uroczystości patriotycznej pod pomnikiem „Krzyżem” Marszałka J. Piłsudskiego oraz pomnikiem 28. Pułku Artylerii Lekkiej w Zajezierzu,  uczestnicy zjazdu oraz zaproszeni goście wzięli udział w mszy świętej koncelebrowanej. Wysłuchaliśmy homilii ks. ppor. Henryka Michalaka, w której przypomniał, iż przymusowa służba w wojsku dla wielu duchownych była okresem wielkiej próby charakteru i czasem umocnienia się na drodze powołania kapłańskiego. Po mszy świętej głos zabrał Wiceadmirał dr Stanisław Zarychta d-ca Centrum Operacji Morskich Marynarki Wojennej RP, życząc wszystkim zebranym wszelkiej pomyślności.