Lubelskie Forum Muzealne

PROGRAM

10.00 – powitanie– Prezes Lubelskiego Oddziału Stowarzyszenia Muzealników Polskich- Paweł Pawłowski

10.10 – wystąpienia:

• W zgodzie z naturą. Ekodziałania Muzeum Miasta Gdyni – dr Anna Śliwa (Muzeum Miasta Gdyni)

W planowanym wystąpieniu chcę zwrócić uwagę na szczególne miejsce muzeum jako instytucji świadomej, opartej na zrównoważonym podejściu do środowiska, promującej dobre wzorce. Zacznę od ciekawych przykładów takich działań w muzealnictwie polskim i zagranicznym, by zakreślić kontekst i przestrzeń inspiracji. Czy zwykły trawnik przed muzeum można zmienić w łąkę kwietną, a taras przekształcić w zielony ogród? W moim wystąpieniu przedstawię wybrane przykłady działań Muzeum Miasta Gdyni, które w roku 2022 szczególny nacisk kładzie właśnie na temat natury, programując w ten sposób zarówno działania wystawiennicze, jak i szerszą strategię komunikacji. Przyjrzę się zarówno działaniom wystawienniczym (zwłaszcza tym z cyklu Polskie Projekty Polscy Projektanci), jak i sposobom ich prezentacji, zorientowanym na projektowanie zero waste. Interesować mnie będą także działania edukacyjne z naturą w tle, które Muzeum Miasta Gdyni podejmowało w ostatnich latach. Osobnym zagadnieniem, które chcę poruszyć są partycypacyjne działania proekologiczne angażujące naszych odbiorców.

• Dostępność komunikacyjno-informacyjna w muzeum – wymogi prawne czy nowe strategie budowania narracji wystaw – Paulina Długosz (Muzeum Miasta Łodzi/ Uniwersytet Łódzki)

Zadanie udostępniania swoich zbiorów osobom o szczególnych potrzebach coraz częściej współczesne muzea realizują nie tylko w obszarze architektonicznych udogodnień czy specjalnych ścieżek edukacyjnych, ale również poprzez dostosowywanie komunikatów językowych do potrzeb różnorodnych grup odbiorców. Pomimo ustawowo wyznaczonego minimum w zakresie dostępności informacji oraz przedstawianych przez NIMOZ rekomendacji w tym obszarze, działania te nie zawsze traktowane są przez muzealników z pełnym zrozumieniem. Często budzą one nawet sprzeciw osób, które widzą w nich ryzyko infantylizacji publiczności i „równania w dół” poziomu merytorycznego treści wystaw.

Mając na uwadze napięcia i wątpliwości jakie budzić może kwestia dostępności komunikacyjno-informacyjna w przestrzeniach wystaw, Muzeum Miasta Łodzi od 2019 roku prowadzi badania nad preferencjami i potrzebami swoich odbiorców, w tym również zwiedzających ze szczególnymi potrzebami. W wystąpieniu zostaną przedstawione pierwsze wyniki i wnioski z badań, a także rezultaty wdrożeń nowych systemów komunikatów językowych, które stanowią próbę odpowiedzi na pytanie jak pogodzić potrzebę wprowadzania jasnego i prostego tekstu, który będzie jednocześnie nośnikiem istotnych treści merytorycznych oraz zachętą do samodzielnego i aktywnego odbioru oferty muzeum.

• Poczuć historię, czyli co jeszcze może muzealnik dla zaangażowania na rzecz lokalności – Katarzyna Kluczwajd (WBP Książnica Kopernikańska w Toruniu)

Refleksja na temat działań inspirujących zaangażowanie na rzecz lokalności, które mogą być podejmowane przez muzeum, choć nie wyłącznie przez ten rodzaj instytucji kultury. Muzeum nad innymi placówkami ma w tej materii przewagę w postaci zbiorów. Owe „rzeczy”, używając terminu z tytułu wystawy głównej Muzeum Warszawy (Rzeczy warszawskie), stanowią centrum muzealnego wszechświata, ale też punkt wyjścia dla nowych aktywności.

W muzealnej narracji dziś odbiorcy fakty nie wystarczą – potrzebna jest interpretacja dziedzictwa adresowana do wszystkich zdolności poznawczych (Freeman Tilden) = „opowiadanie historii”, budowanie relacji, ukazywanie różnych znaczeń rzeczy oraz związków między nimi w sposób, który jest czymś więcej niż informacją. Interpretacja to odkrywanie głębszych znaczeń i tworzenie wartości dziedzictwa; powinna fascynować – nie instruować, powinna inspirować. Wartościowanie dziedzictwa to proces, nie stan dany raz na zawsze; to my nadajemy mu wartości (Stanisław Ossowski).

12.00 – przerwa kawowa / zwiedzanie wystaw w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

12.30 – Zebranie Członków Stowarzyszenia Muzealników Polskich- oddział Lubelski

 ta część spotkania adresowana jest tylko do Członków Lubelskiego Oddziału SMP oraz osób zainteresowanych wstąpieniem do stowarzyszenia

14.00 – planowane zakończenie zebrania

INFORMACJE O PRELEGENTACH:

dr Anna Śliwa

historyczka sztuki i literaturoznawczyni, kustosz dyplomowany. Absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego. Ukończyła podyplomowe studia menedżerów kultury w SGH w Warszawie. W Muzeum Miasta Gdyni pracuje od 2007 roku, a od 2014 – kieruje Działem Sztuki. Kuratorka i współautorka licznych wystaw związanych ze sztuką Pomorza, miniaturą tkacką, dizajnem i architekturą. Współkuratorowana przez nią wystawa „Szkło, metal, detal. Architektura Gdyni w szczegółach” zdobyła I miejsce w konkursie Wydarzenie Historyczne Roku 2016 oraz wyróżnienie w konkursie Sybilla 2017. W 2018 roku nominowana do Pomorskich Sztormów za wystawę „Oskar Zięta. Polskie Projekty Polscy Projektanci” w kategorii „Odkrycie Roku” i „Wydarzenie Roku”. Katalog tej wystawy zdobył Nagrodę Honorową w 58. Konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek Najpiękniejsze Książki Roku 2017 i został finalistą konkursu Dobry Wzór 2019. Autorka książki o percepcji wizualnej w twórczości Mirona Białoszewskiego. Wiceprezes Oddziału Gdańskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki.

Paulina Długosz

kierownik Działu Edukacji Muzeum Miasta Łodzi na stanowisku adiunkta, z wykształcenia historyk sztuki oraz pedagog (specjalność: edukacja przez sztukę). Jako edukator muzealny zajmuje się zagadnieniami z zakresu wychowania estetycznego oraz edukacji kulturalnej. Ponadto prowadzi działania na rzecz dostosowania programu edukacyjnego oraz przestrzeni Muzeum Miasta Łodzi dla osób niepełnosprawnych realizując projekty na rzecz dostępności kultury:  „Muzeum na wyciągnięcie ręki”,  „samoDZIELNI w kulturze” (dofinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) oraz „Sztuka łódzka na tle sztuki europejskiej. Wykluczeni/ Włącznie” (współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, lider projektu – Uniwersytet Łódzki). Dodatkowo jako doktorantka Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ prowadzi badania nad komunikatami językowymi w przestrzeni muzeum w kontekście ich dostosowania do możliwości i preferencji osób o szczególnych potrzebach. Autorka publikacji z zakresu edukacji kulturalnej i związanej z nią działaniami dostępnościowymi.

Katarzyna Kluczwajd

historyczka sztuki, muzealniczka, regionalistka, popularyzatorka wiedzy o kulturze, sztuce i dziejach Torunia. Zawodowo związana z WBP Książnicą Kopernikańską, wcześniej z Muzeum Okręgowym w Toruniu (1987-2011). Inicjatorka i współautorka Dziejów sztuki Torunia, pierwszej monografii od 1933 roku. Autorka katalogów zbiorów MOT, licznych wystaw i katalogów, artykułów. Także książek ukazujących Toruń w nowy sposób: Toruń jest… jaki? Wizja miasta zależy od Ciebie, serii Toruń SPACErkiem. Inicjatorka serii Toruńskie przedmieścia sprzed lat (3 tomy), albumów dawnych pocztówek z kolekcji prywatnych (2 pozycje).  Pomysłodawczyni i organizatorka cykli sesji naukowych: Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce (18 edycji, od 2000 r.), Dzieje i skarby kościołów toruńskich (6 edycji, od 2005 r.), Zabytki toruńskie młodszego pokolenia (14 edycji, od 2015 r.). Redaktorka naukowa tomów posesyjnych.  Pasjonatka pracy na rzecz dziedzictwa także w wymiarze społecznym (Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki) oraz jako toruniarka (blog toruniarnia dot. dziejów kultury i sztuki Torunia).