Wizyta Jana Przywary w Dęblinie

Z okazji zbliżających się obchodów 90. rocznicy tragicznego lotu Franciszka Żwirko i Stanisława Wigury w Cierlicku 11.09.1932 r., Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie gościło pana Jana Przywarę, współzałożyciela i opiekuna ekspozycji stałej w Domu Polskim w Cierlicku, kustosza oraz przewodnika na cierlickim Żwirkowisku – miejscu pamięci tragicznych wydarzeń 1932 r.

Wizyta była okazją do rozpoczęcia przygotowań naszej instytucji, Domu Polskiego w Cierlicku oraz Muzeum Śląska Cieszyńskiego do mających się odbyć w tym roku uroczystości upamiętniających wielkie zwycięstwo i tragiczną śmierć F. Żwirko i S. Wigury. Będzie to cykl rozpoczynający się konferencją i wystawą 25 sierpnia w Muzeum Śląskim w Cieszynie, kontynuowany rajdem harcerskim „Młode Żwirkowisko” w dniach 9-10 września  z kulminacyjnymi obchodami dzień później w Cierlicku.

Jan Przywara od urodzenia (1956 r.) mieszka w Cierlicku. Jest absolwentem technikum maszynowego w Krawnie. Pracował jako górnik w podziemiach kopalni Darków. Zafascynowany postaciami i historią fenomenów lotniczych XX wieku – pilota Franciszka Żwirki i inżyniera Stanisława Wigury, już od wielu lat stara się aby pamięć o ich wybitnych dokonaniach przetrwała, mobilizowała i inspirowała kolejne pokolenia dzieci i młodzieży. Wytrwale dokumentuje historię miejsca, w którym Żwirko i Wigura „wystartowali do wieczności”.

W 1994 roku zorganizował stałą ekspozycję w Domu Polskim Żwirki i Wigury w Cierlicku, pisze tematyczne artykuły do zaolziańskiej prasy. Jest także autorem scenariuszy wystaw tematycznych w latach 1997, 2002 i 2007.

Podczas pięciodniowego pobytu w Dęblinie pan Przywara uczestniczył w konferencji pt.: „Na harcerskich skrzydłach”, podczas której wygłosił referat pt.: „Harcerz, Lotnik, inżynier Stanisława Wigura”. Wykład ten był nawiązaniem do harcerskich korzeni jednego z bohaterów. Poza uczestnikami konferencji płomiennego wystąpienia na ten temat wysłuchali harcerze biorący udział w biwaku z bohaterem, odbywającym się w Forcie Mierzwiączka należącym do dęblińskiej Twierdzy. Harcerze starsi i wędrownicy mogli wysłuchać o wpływie polskich fenomenów lotniczych pilota i konstruktora lotniczego, na zaolziańską młodzież, rozwój harcerstwa i drużyny im. F. Żwirki i S. Wigury.

Będąc w Dęblinie nieodzownym było zapoznanie  naszego gościa z atrakcjami Lubelszczyzny. Odwiedził między innymi Muzeum Zamoyskich w Kozłówce –perły renesansu – zespołu pałacowo-parkowego rodziny Zamoyskich, we wsi Kozłówka.

W ramach wizyty w MSP, pan Jan był również gościem specjalnym, Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego im. Żwirki i Wigury w Dęblinie, mieszczącego się na terenie Garnizonu Dęblin- Lotnisko.

Dzięki uprzejmości Dyrektora liceum, pana ppłk rez. mgr inż. Andrzeja Jaworskiego, nasz gość zwiedził obiekty Lotniczej Akademii Wojskowej. Podczas spotkania mówione zostały także zagadnienia dalszej ewentualnej współpracy Domu Polskiego w Cierlicku, naszego muzeum oraz Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego.

Pan Jan Przywara wziął także udział w prelekcji pani Aliny Bralczyk pt.: „Zespół Pałacowo Parkowy w Dęblinie, autorki pracy pt.: ” Rezydencje rodu Mniszchów w czasach saskich”.

Podsumowaniem wizyty roboczej w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie był kolejny wykład naszego gościa z cyklu „bliżej historii” pt.: „Żwirkowisko – miejsce pamięci”, który Pan Jan Przywara wygłosił dla uczniów Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie.

Opracowanie: Dagmara Krukowska, Jacek Zagożdżon

zdjęcia: Dagmara Krukowska, Malwina Markiewicz