- Strona główna
- /
- Aktualności
- /
- W roku 100- lecia Zaślubin Polski z morzem
W roku 100- lecia Zaślubin Polski z morzem
10 lutego 1920 r. rano w porcie w Pucku padał deszcz, a morze było pokryte warstwą lodu. Stojących, niedaleko lądowiska hydroplanów, wojskowych Frontu Pomorskiego i przedstawicieli rządu polskiego pod parasolami przedstawia jedyne znane zdjęcie z ceremonii- Zaślubin Polski z Bałtykiem. Nad brzegiem Zatoki Puckiej, w pobliżu hangaru wodnosamolotów, generał Józef Haller wrzucił do morza ofiarowany przez gdańszczan platynowy pierścień z napisem „Gdańsk – Puck 10 lutego 1920”.
Był to dzień symbolicznego powrotu Polski nad Bałtyk. Historyczne puckie zaślubiny – platynowy pierścień generała Józefa Hallera, pierwsza warta przy zaślubinowym słupku zaciągnięta przez polskiego marynarza Jana Tylca, patriotyczne kazanie księdza Józefa Wryczy, twórcy kaszubskiej konspiracji spod znaku Gryfa Pomorskiego. Oni byli wtedy tam na kaszubskiej ziemi, podobnie jak setki mieszkańców i rodaków z całego kraju. Było to wydarzenie o randze historycznej – swoiste postawienie słupa granicznego na brzegu Bałtyku, wskazanie intencji mocnego wsparcia odradzającego się państwa o brzeg morski.
W 2020 roku mija dokładnie 100 lat od tego ważnego dla naszego Państwa wydarzenia. W ustanowionym przez Sejm RP Roku 100-lecia Zaślubin Polski z morzem, główne państwowe uroczystości odbyły się w Pucku z udziałem Prezydenta RP, przedstawicieli Sejmu i Senatu, władz samorządowych, Wojska Polskiego, zaproszonych gości i mieszkańców Pomorza. Również Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie miało zaszczyt uczestniczyć w bogatym programie obchodów tego jubileuszu.
W poniedziałek 10.02.2020 r, o godz. 10.00 na placu przed kościołem pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła, Prezydent RP Andrzej Duda odsłonił tablicę upamiętniającą 100. rocznicę Zaślubin Polski z Morzem i powrotu Pomorza do Macierzy. Później, na rogu ulic 1 maja i Stary Rynek złożył wieniec pod tablicą upamiętniającą mieszkańców Pucka wywiezionych i pomordowanych przez Niemców w lasach piaśnickich w 1939 roku. O godz. 10.20 prezydent Andrzej Duda, prezes IPN Jarosław Szarek oraz burmistrz miasta Hanna Pruchniewska odsłonili tablicę pamiątkową poświęconą puckiemu działaczowi niepodległościowemu Antoniemu Miotkemu. Po nabożeństwie w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła, pod przewodnictwem metropolity gdańskiego ks. abp. Sławoja Leszka Głódzia, prezydent w asyście kompanii reprezentacyjnej i orkiestry marynarki wojennej przeszedł do portu rybackiego, gdzie o godz. 13.00 odbył się akt odnowienia zaślubin Polski z morzem. Tu zebrani odśpiewali Hymn Państwowy. Podniesiono flagę państwową na maszt. Liga Morska i Rzeczna od wielu lat jest współorganizatorem obchodów dlatego też stowarzyszeniu powierzono przygotowanie kapsuły czasu. Umieszczono w niej najważniejsze informacje o Polsce roku 2020. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał Akt odnowienia zaślubin Polski z morzem. Wszystkie dokumenty umieszczono wewnątrz kapsuły i włożono do specjalnej niszy przed pomnikiem generała Hallera. Po tej ceremonii prezydent Andrzej Duda wygłosił okolicznościowe przemówienie. Podkreślił, że 10 luty ,, …To rzeczywiście dzień zupełnie wyjątkowy, takich mamy zaledwie kilka w tym okresie, kiedy obchodzimy 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. (…)”. Kończąc wystąpienie powiedział: (…) Chcę pokłonić się Pomorzu, Kaszubom, ludziom tej ziemi, grobom ludzi, którzy o Polskę walczyli. W imieniu wszystkich rodaków – Bóg wam zapłać za waszą służbę, za waszą wierność, Pomorzu, Polsce, Bałtykowi”. Zebrani odśpiewali ,,Hymn do Bałtyku” i ,,Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego”. Z pokładu śmigłowca Marynarki Wojennej w fale zatoki opuszczono wiązankę kwiatów. Oddano również salut honorowy 21 salw armatnich. Po przemówieniu, delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem gen. Hallera. Uformowano kolumnę marszową, która przemieściła się w rejon miejsca faktycznych zaślubin. Tam przy slipie wodnosamolotów odtworzono scenariusz uroczystości z 10 lutego 1920 roku. Generał Haller wrzucił zaślubinową obrączkę do morskiej wody. W tym świątecznym dniu organizatorzy przygotowali wiele atrakcji i niespodzianek. Można było obejrzeć pokaz laserów, wysłuchać koncertów muzycznych, Poczta Polska wydała okolicznościowe karty, znaczek i koperty pocztowe, oraz datowniki, a Mennica Państwowa piękną monetę.
W przededniu uroczystości w Pucku: 9 lutego 2020 roku, w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku otwarta została nowa wystawa pt. „Puck, 10 lutego 1920 oczami świadków”. Tworzą ją dzieła sztuki, m.in. obrazy Juliana Fałata, Henryka Uziembło i Zofii Stryjeńskiej oraz oryginalne przedmioty – m.in. kurtka mundurowa generała Józefa Hallera i miecz podarowany mu przez weteranów Błękitnej Armii. Zwiedzający mogli także zobaczyć archiwalne fotografie i filmy, poznać relacje świadków, pamiątki tamtych wydarzeń i „poczuć” realia II Rzeczpospolitej. W uroczystym otwarciu wystawy wziął udział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego, Piotr Gliński, który podkreślił fakt, jak wydarzenia „Niepodległej” wypełniają mapę Polski. – Świętowaliśmy już stulecie powrotu Józefa Piłsudskiego do Warszawy, zwycięskie Powstanie Wielkopolskie, trud I Powstania Śląskiego. Teraz spotykamy się na Pomorzu, wspominając stulecie zaślubin Polski z morzem.
Także 9 lutego, w Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy miał miejsce wernisaż wystawy okolicznościowej pt. Idziemy nad polskie morze– zaślubiny Polski z morzem, Puck 1920 r. Na wystawie zaakcentowane zostały takie momenty historyczne jak: Tworzenie Polskiej Armii we Francji, Konferencja Pokojowa w Wersalu, Traktat Wersalski, Utworzenie i przebieg Frontu Pomorskiego, Zaślubiny Polski z Morzem. Wywołane zostały postacie m.in.: gen. Józef Haller – dowódca Polskiej Armii we Francji, głównodowodzący Frontu Pomorskiego, Antoni Abraham – kaszubski działacz społeczny, propagator polskości Pomorza, Antoni Miotk – działacz niepodległościowy z Pucka, społecznik, uczestnik zaślubin Polski z morzem w Pucku; dr Józef Żynda – lekarz, kaszubski działacz społeczny, propagator polskości Pomorza, Jakub Myślisz – kaszubski rybak, uczestnik pierwszego rejsu pod polską banderą po polskim morzu, Leon Torliński – rolnik z Wielkiej Wsi, uczestnik pierwszego rejsu pod polską banderą po polskim morzu.
Zaślubinom w Pucku w 1920 roku towarzyszyło wiele wydarzeń okolicznościowych, m.in. organizowano wieczornice i spotkania poświęcone odzyskaniu przez Polskę dostępu do Bałtyku. Na wzór tych historycznych wydarzeń, spotkania odbyły się w Dęblinie oraz w Wyszkowie.
18 lutego, tydzień po puckich uroczystościach, wrażeniami podzielił się z nami pan Mirosław Kuklik- dyrektor Muzeum Ziemi Puckiej. Podczas spotkania z cyklu „Bliżej historii” poznaliśmy szczegóły historycznej ceremonii, a także jej znaczenie dla ówczesnych i obecnych obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
Natomiast 22 lutego w Sali Domu Kultury „Hutnik” w Wyszkowie miała miejsce uroczysta akademia poświęcona 100-leciu Zaślubin Polski z morzem, podkreślająca rolę miast lezących nad rzekami w kultywowaniu tradycji morskich i rzecznych. Gospodarzem wydarzenia był Wyszkowski oddział Ligi Morskiej i Rzecznej. Na ręce prezes oddziału, pani Elżbiety Kasińskiej, dyrektor Muzeum Paweł Pawłowski złożył okolicznościowe gratulacje i dyplom z zaproszeniem na czwarte Zaślubiny z Wisłą w Dęblinie, które będą miały miejsce 19 września 2020 roku. Uroczysta akademię uświetnił koncert Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego.
