Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

Święto Szkoły Orląt w Dęblinie

Data dodania: 11 czerwca 2021

We wtorek 15 czerwca 2021 r. odbędą się uroczyste obchody święta Lotniczej Akademii Wojskowej – uczelni, która w tym roku obchodzić będzie swoje 96 urodziny.

 

Idei utworzenia uczelni w 1925 roku przyświecało profesjonalne wyszkolenie kandydatów na żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Szkoła Orląt to miejsce z bogatą historią i perspektywami na przyszłość – pozwalającymi na rozwój potencjału w dziedzinie lotnictwa. To tu szkolenie przeszło wielu wybitnych pilotów, którzy swoje umiejętności musieli sprawdzać w walce zbrojnej podczas II wojny światowej: Skalski, Urbanowicz, Horbaczewski, Gładych, Krasnodębski,  Rutkowski,  Łokuciewski….

 

10 lat temu, na bazie sali tradycji uczelni powstało Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Muzeum nierozerwalnie funkcjonuje i od początku istnienia współpracuje z Lotniczą Akademią Wojskową. Historia Szkoły Orląt widoczna jest na naszej wystawie głównej, w Sali ceremoniału wojskowego, jak i w obiektach zgromadzonych w muzealnej kolekcji. W dęblińskim muzeum pracuje też kilku absolwentów uczelni. Współpracujemy także z seniorami lotnictwa – absolwentami i  pracownikami uczelni- zrzeszonymi w Stowarzyszeniu Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP oraz Stowarzyszeniu Lotników Polskich.

 

Z okazji uroczystego Święta Lotniczej Akademii Wojskowej pragniemy złożyć na ręce pana  generała brygady pilota dr inż. Krzysztofa Cura (Rektora- Komendanta LAW), wyrazy uznania dla wszystkich pracowników Szkoły Orląt, którzy przyczyniają się do wysokich wyników uczelni w szkoleniu wielu pokoleń pilotów oraz w służbie nad bezpieczeństwem Rzeczypospolitej Polskiej.

Gratulacje pragniemy przekazać również podchorążym i studentom, których łączy niezwykła pasja do służby w lotnictwie, dziedzictwo i doświadczenia pierwszych absolwentów dęblińskiej alma mater.

 

Paweł Pawłowski –  Dyrektor Muzeum i pracownicy Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

 

program uroczystości:

9.00- msza święta w intencji pomyślności Akademii i społeczności akademickiej – Kościół Parafii Wojskowej pw. Matki Bożej Loretańskiej

12.00- uroczysta zbiórka – Plac przy Pomniku Bohaterskim Lotnikom Dęblińskiej Szkoły Orląt / przy Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

15.00 – piknik przy Zespole pałacowo-parkowym Pałacu Mniszchów

HISTORYCZNY RODOWÓD ŚWIĘTA „SZKOŁY ORLĄT”- 15 CZERWCA

W okresie międzywojennym istnienia Szkoły (1925 – 1939) miał miejsce nabór 14 roczników promocyjnych. Nauka trwała dwa lub trzy lata. W związku z zaostrzającą się sytuacją międzynarodową i zagrożeniem ze strony hitlerowskich Niemiec, zgodnie z decyzjami podjętymi w lutym 1939r. szkolenie trzeciego rocznika podchorążych SPL skrócone zostało o 4 miesiące, a drugiego rocznika –  o rok. Realizowano więc wojenne programy szkolenia.  W rezultacie tych zmian już 15 czerwca 1939r. podchorążowie trzeciego rocznika (XII promocja) byli kierowani do pułków lotniczych bez promocji oficerskiej w stopniach sierżantów podchorążych. Na uroczystej zbiórce wręczono im odznaki pilotów i obserwatorów oraz pamiątkowe odznaki SPL i pierścienie rocznika promocyjnego. Dopiero z chwilą wybuchu wojny (1 września) mianowani zostali przez Naczelnego Wodza, podobnie jak podchorążowie drugiego rocznika (XIII promocja), podporucznikami lotnictwa – trzeci rocznik ze starszeństwem od 31.08, a drugi od 1.09.1939r. Większość promowanych dowiedziała się o tym dopiero we Francji, a niektórzy – już po wojnie. W walkach wrześniowych, absolwenci XII promocji, przydzieleni do eskadr bojowych, walczyli w stopniach podoficerskich.

Podchorążowie drugiego rocznika (XIII promocja), ewakuowani razem ze szkołą we wrześniu, dopiero na Zachodzie (Francja, W. Brytania) przypinali gwiazdki oficerskie w swoich specjalnościach lotniczych. Szlify oficerskie otrzymali tam również podchorążowie pierwszego rocznika, którym udało się przedostać na Zachód i ukończyć szkolenie w ośrodkach we Francji i Wielkiej Brytanii.

Bram dęblińskiej szkoły lotniczej nie udało się już przekroczyć tym kandydatom (ponad 200), którzy zostali zakwalifikowani na pierwszy rok nauki 1939/1940.

Prymusem XII promocji został sierż. pchor. pil. Edward Kramarski, XIII promocji – plut. pchor. Pil. Wacław Rekszyc i sierż. pchor. obs. Alojzy Dreja.

 

opracowanie: dr Roman Kozłowski