Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

Nowa wystawa na Święto Niepodległości

Data dodania: 12 listopada 2021

W środę 10 listopada 2021 r. uroczyście otworzyliśmy nową wystawę czasową „Dyplomy i świadectwa ukończenia szkół i kursów lotniczych okresu międzywojennego 1918-1939”. Ekspozycja została przygotowana z okazji 96. rocznicy powstania „Szkoły Orląt” i 103. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę.

Wernisaż otworzył dyrektor muzeum Paweł Pawłowski, przedstawiając krótki rys historyczny dotyczący powstawania szkolnictwa wojskowego w odrodzonej po 123 latach zaborów II Rzeczypospolitej. Współautor wystawy, kmdr dr Waldemar Wójcik przedstawił strukturę powstających szkół lotniczych, wyposażenie oraz przygotowanie adeptów lotnictwa nowego rodzaju Sił Zbrojnych w 20-leciu międzywojennym. Adiunkt dr Roman Kozłowski wprowadził widzów w scenariusz wystawy, zwracając uwagę na niezwykłe losy osób, których dyplomy i świadectwa prezentowane są na ekspozycji.

 

Na nasze zaproszenie odpowiedzieli m.in: płk dypl. pil. Jerzy Chojnowski- Zastępca Dowódcy 4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego (reprezentujący także Inspektora Sił Powietrznych), płk pil dr inż Ireneusz Smykla (dziekan Wydziału Lotnictwa LAW), ppłk dr inż Andrzej Truskowski (prorektor ds kształcenia LAW), płk pil. Mirosław Zima (Dowódca 22. Bazy Lotnictwa Taktycznego),płk pil. mgr inż. Piotr Iwaszko (Zastępca Dowódcy 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego), st. chor. sztab. Sławomir Maraszek (Żandarmeria Wojskowa w Dęblinie), mjr Tomasz Joński (Kierownik Składu Stawy), kpt. Tomasz Idzikowski (reprezentujący Dowódcę 1. Dęblińskiego Batalionu Drogowo-Mostowego), płk rez. dr Andrzej Marciniuk (LAW), Ewa Witecka – Naczelnik Wydziału Nadzoru DEKiD (reprezentująca Dyrektora DEKiD MON). Radę Miasta reprezentowała radna Urszula Czarnecka, natomiast Dębliński Oddział Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, sekretarz Anna Sawińska. Na wernisażu obecny był również pan Janusz Wawerski – ekspert ds współpracy z samorządem terytorialnym w Ministerstwie Edukacji i Nauki.

 

Podczas spotkania miało miejsce także rozstrzygnięcie konkursu filmowo-fotograficznego pn. „Moja Niepodległa”. Wyniki przedstawiła plut.pchor. Martyna Walińska -członek Rady Uczelnianej Samorządu Studenckiego LAW i Prezes Uczelnianego Koła Fotograficznego. Na podium stanęli: I miejsce – Ola Grabowska (LAW), II miejsce- Mikołaj Kotarski (OLL) i III miejsce- Mateusz Stępniewski (LAW).  Dyplomy i nagrody ufundowane przez Muzeum Sił Powietrznych oraz Lotniczą akademię Wojskową przekazane zostały laureatom.

 

Wystawa będzie prezentowana do 30 kwietnia 2022 r.

miejsce: Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, ul. Lotników Polskich 1 (Aula im. płk pil. Jerzego Bajana)

Wystawa pt. „Dyplomy i świadectwa  ukończenia szkół i kursów lotniczych  okresu międzywojennego 1918-1939”, prezentuje przekrój dyplomów, świadectw oraz zaświadczeń uzyskanych przez absolwentów na różnych poziomach szkolenia w specjalności lotniczej – szkołach, kursach aplikacyjnych, podwyższających umiejętności pilotażowe personelu latającego. W przeważającej części oryginalne dokumenty dotyczą kursów przeszkolenia w różnych specjalnościach, które miały miejsce w Dęblinie. Zaprezentowane są także dyplomy z pozostałych ośrodków szkoleniowych, m.in. Szkoły Pilotów w Bydgoszczy, Wojskowej Szkoły Lotniczej w Warszawie, Szkoły Obserwatorów w Ławicy.

Na ekspozycji widzowie odnajdą losy żołnierzy lotnictwa okresu międzywojennego. Część z nich zrobiła kariery w lotnictwie międzywojennym, później w Polskich Siłach Powietrznych  na Zachodzie, ale byli również tacy, którzy ginęli w tragicznych wypadkach lotniczych, jak kpt. Stanisław Pawłowski i mjr dypl. pil. Jerzy Rychłowski, którzy zginęli 25 kwietnia 1929 roku w katastrofie samolotu Potez XVA2 nr 40.55.

Każdy z dokumentów prezentuje unikalną wartość historyczną, opowiada nam również losy absolwentów. Wśród nich wyróżnić można oryginalny dyplom gen. bryg. obs Stefana Sznuka (1896-1986),  który od listopada 1936 r. był Komendantem Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie oraz Komendantem Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie.

Uwagę zwraca także dyplom płk dypl. pil. Wojciecha Kołaczkowskiego – jednej z  barwniejszych postaci z historii wojennej lotnictwa polskiego w Wielkiej Brytanii. Był absolwentem dęblińskiej Szkoły Podchorążych Lotnictwa (VII promocja), dowódcą 303 Dywizjonu Myśliwskiego „Warszawskiego” im. T. Kościuszki, uczestnikiem kampanii francuskiej i Bitwy o Anglię. W latach 1942-1943 był dowódcą 2. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego (dywizjony: 303, 316 i 317), w 1943 dowodził 1. Skrzydłem Myśliwskim (dywizjony: 302, 306, 316 i 317), do końca wojny pełnił funkcję attaché lotniczego w Ambasadzie Polskiej w Londynie. Pasjonował się sportem: brał udział w zawodach lotniczych oraz rajdzie samochodowym w Monte Carlo. Jego wizerunek został uwieczniony na samolocie MiG-29 nr 67 w 23. Bazie Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim.

Prezentację dyplomów i świadectw uzupełniają biogramy absolwentów, odręczne życiorysy, karty ewidencyjne i raporty, programy szkoleń, książki lotów, modele statków powietrznych służących do szkolenia, odznaczenia oraz informacje o poszczególnych ośrodkach szkoleniowych dla kadr lotnictwa wojskowego funkcjonujących w II Rzeczypospolitej Polskiej.

Na ekspozycji zaprezentowane zostaną także archiwalne fotografie, m.in. pochodzące z albumu fotograficznego III. Kursu aplikacyjnego oficerów lotnictwa z lat 1935-1936 w Dęblinie, pozyskanego do zbiorów w br. roku przez Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.

Zaprezentowany zbiór dyplomów pochodzi z kolekcji kmdr. rez. dr Waldemara Wójcika. Fotografie archiwalne zostały użyczone z kolekcji Roberta Gretzyngiera.

 

Wystawa czasowa:

„Dyplomy i świadectwa  ukończenia szkół i kursów lotniczych  okresu międzywojennego 1918-1939”

Scenariusz wystawy: Paweł Pawłowski, dr Roman Kozłowski, Dagmara Krukowska

Współpraca: Robert Gretzyngier, Jacek Zagożdżon, Katarzyna Ragus, Malwina Markiewicz

Partnerzy wystawy: Lotnicza Akademia Wojskowa, Ogólnokształcące Liceum Lotnicze w Dęblinie, Fundacja Historyczna Lotnictwa Polskiego