Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

Nowa gablota dla Sztandaru Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie

Data dodania: 15 lipca 2021

Sztandar Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, znajdujący się w kolekcji Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, już w sierpniu br. będzie prezentowany w nowoczesnej gablocie, której kształt i forma prezentacji będzie łączyć historię lotnictwa z konserwatorskimi zaleceniami.
Gablota zostanie wykonana w szczególnym roku dla tego cennego weksylium – 16 lipca mija 80-ta rocznica nadania sztandaru dla Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii w 1941 roku. Jej prezentacja nastąpi także w  jubileuszowym roku 10-lecia Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.

Mecenasem kultury specjalnej gabloty dla Sztandaru jest firma Lockheed Martin Global, inc., która od ponad 20 lat jest strategicznym partnerem Ministerstwa Obrony Narodowej, zabezpieczającym potrzeby obronne Polski i NATO.

Historię powstania i niezwykłe dzieje sztandaru oraz założenia projektowe nowej gabloty zostały przedstawione podczas spotkania z mediami 15 lipca 2021 r. w siedzibie Muzeum, w którym uczestniczyli: Pan Robert Orzyłowski – Dyrektor Lockheed Martin Global Polska, Pan Jakub Foreman – Analityk ds. rozwoju biznesu Lockheed Martin Global, Pani Katarzyna Kisielewska- Dyrektor Firmy Interplastic- wykonawca gabloty, oraz zaproszeni goście: płk pil dr inż. Grzegorz Ślusarz- Dowódca 4 Skrzydła Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie, płk pil. Krzysztof Wocial- Dowódca 41 Bazy Lotnictwa Szkolnego, płk. mgr inż. Waldemar Wiśniewski – Komendant Centrum Szkolenia Inżynieryjno -Lotniczego, st. chor. sztab Paweł Jakubik- Komendant Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych. Spotkanie prowadził Dyrektor Muzeum Paweł Pawłowski.

Spotkanie było także okazją do wręczenia miniatury sztandaru Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, która trafi na ekspozycję stałą w naszym muzeum w części poświęconej szkoleniu lotniczemu. Przekazu dokonali Pan st. chor. sztab. Paweł Jakubik oraz Pan st. chor. sztab. Maciej Krygrowski.

Sztandar Polskich Sił Powietrznych wykonany został w 1940 roku z inicjatywy kpt. pil obs. Jana Hryniewicza, przedwojennego instruktora i dowódcy Eskadry Ćwiczebnej Obserwatorów w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie. Sztandar-relikwia, podczas II wojny światowej przeszedł cały szlak bojowy z Wilna do Londynu. Jego niezwykłe losy odczytujemy ze wspomnień twórców i osób, które w wojennych realiach przechowywały go i transportowały z narażeniem życia przez całą Europę, by w 1941 roku przekazać na ręce polskich lotników.

Sztandar został uroczyście wręczony lotnikom polskim przez Naczelnego Wodza gen. broni Władysława Sikorskiego 16 lipca 1941 r. w bazie Swinderby k. Lincoln w Wielkiej Brytanii. Jako pierwsi otrzymali go lotnicy 300 Dywizjonu Bombowego – najstarszego dywizjonu Polskich Sił Powietrznych. Zgodnie z regulaminem każdy dywizjon przechowywał sztandar przez 3 miesiące, po czym przekazywał sztandar kolejnemu dywizjonowi.

Po zakończeniu wojny sztandar został zabezpieczony w zbiorach Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Władysława Sikorskiego w Londynie, a 22 sierpnia 1992 r. został przekazany Stowarzyszeniu Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii.

Do Polski, którą weterani II wojny światowej uznali za w pełni wolną, sztandar trafił we wrześniu 1992 roku. Podczas Światowego Zjazdu Lotników Polskich, delegacja weteranów lotnictwa Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie przekazała relikwię Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. Natomiast od 2012 roku ostatecznym depozytariuszem sztandaru zostało Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Spełniło się tym samym życzenie ś.p. ppłk. pil. Jana Hryniewicza, aby relikwia ta trafiła w miejsce godne i dostępne dla kolejnych pokoleń polskich lotników – w wolnej i niepodległej Polsce. Obecnie sztandar jest zabezpieczony i prezentowany na ekspozycji stałej w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.

 

opracowanie i zdjęcia: Malwina Markiewicz