Kowala Challange

W podradomskiej Kowali uczciliśmy pamięć asów przestworzy, organizując razem z Powiatowy Instytut Kultury wydarzenie „Kowala Challenge. Pamięci Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury”🛩️ Honorowy patronat nad nim objęli: Wojciech Skurkiewicz i Waldemar Trelka – starosta radomski. Na niebie majestatycznie i przeuroczo sunął balon, a pokaz grupowych przelotów zaprezentowali lotnicy z Radomskie Stowarzyszenie Paralotniowe . Dziękujemy dyrektor Renacie Metzger oraz pracownikom PIK za współpracę przy tworzeniu tego wyjątkowego wydarzenia. Dyrektor Metzger została uhonorowana pamiątkowym grawerem od Ministerstwa Obrony Narodowej za wkład w kultywowanie historii i tradycji na rzecz obronności Państwa.

To właśnie w Kowali, 11 listopada 1932 roku odsłonięto niewielki pomnik, którego budowa trwała zaledwie kilka tygodni… Powstał z inicjatywy okolicznych mieszkańców dla zachowania pamięci oraz wyrażenia smutku po niedawnej śmierci dwóch bohaterów. Jest to jeden z pierwszych lub nawet pierwszy pomnik poświęcony temu legendarnemu duetowi, który powstał w Polsce.

🛞 Rozpoczęliśmy o 15.00 uroczystością złożenia wiązanek przed pomnikiem Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury. Wieńce złożyli między innymi: w imieniu Sekretarza Stanu w MON, Wojciecha Skurkiewicza- Paweł Dycht, zastępca dyrektora Departamentu Edukacji Kultury i Dziedzictwa MON; płk. pil. Maciej Siemiński w imieniu 42 Baza Lotnictwa Szkolnego im. Żwirki i Wigury w Radomiu, której żołnierze wystawili wojskową asystę honorową przy pomniku; wicewojewoda mazowiecki Artur Standowicz i Starosta Radomski Waldemar Trelka. W imieniu Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie wieniec złożył zastępca dyrektora – Jakub Mitek.

🛞 Następnie przemaszerowaliśmy na miejsce pikniku historycznego, który rozpoczął się koncertem Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Obrony Terytorialnej z kapelmistrzem at. chor. szt. Tomaszem Chwalińskim na czele.

🛞 Kolejne atrakcje to „Odlotowe Trio”, czyli koncert retro przebojów z lat 2O. i 30. XX; prezentacja historyczna nt. Żwirko i Wigury oraz przedwojennej Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa na Sadkowie, a także koncert polskiego zespołu „Majszagolanki” z Litwy „Ja pójdę górą…”. Klimat lat 30-tych stworzyły też konkurs elegancji przedwojennych rowerów i motocykli oraz potańcówka „na dechach”, do której zagrała gra Kapela Henryka Gwiazdy.

Fantastyczne przeloty motoparalotni były dziełem  Radomskiego Stowarzyszenia Paralotniowego. W powietrze wzbił się też balon z gondolą oraz Adamem Ginalskim jako kapitanem załogi 🎈 Wrażenia były cudowne.

Swoje stoiska edukacyjne i promocyjne wystawiły: Lotnicza Akademia Wojskowa , 42 Baza Lotnictwa Szkolnego oraz oczywiście Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Nasi pracownicy Roman Błachnio i Marcin Kalbarczyk prowadzili warsztaty i prezentowali wystawę: Żwirki i Wigury Start do Wieczności”.

Przez cały czas trwania wydarzenia można było podziwiać fotoplastykon z fotografiami statków powietrznych z początków XX wieku, Żwirki i Wigury, kpt. pil. Stanisława Skarżyńskiego oraz niepublikowanych do tej pory zdjęć z przedwojennego albumu ze Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa na Sadkowie.

Mobilne Muzeum  Rowerów i nie tylko pokazało „Latające rowery RAF” z czasów Bitwy o Anglię, wystawę i pokaz „Rowery przedwojenne”, m.in. wojskowe rowery „Łucznik” oraz wystawę i pokaz motocykli zabytkowych klubu VCR Feniks. Odbył się też pierwszy odLOTowy Rajd Retrorowerowy Radom – Kowala.

Na stoiska gastronomiczne zaprosiły Koła Gospodyń Wiejskich „Ludwinianki” I „Kotarwiczanki”, dzięki którym mieliśmy energię do tych wszystkich atrakcji 🙂

Za udostępnienie terenu pod piknik serdecznie dziękujemy Parafii św. Wojciecha w Kowali.

Przypomnijmy, że obaj lotnicy zginęli w wyniku burzy 11 września 1932 r., lecąc swoim samolotem RWD-6, w okolicach Cierlicka na Śląsku Cieszyńskim. Jest to także jeden z nielicznych monumentów Żwirki i Wigury, który przetrwał II wojnę światową. Kamienie na jego podstawę znosili uczniowie z całej gminy.

Nazwę „Kowala Challange” wydarzenie otrzymało na pamiątkę Challange ’32 w Berlinie, czyli lotniczych zawodów, w których Żwirko i Wigura zwyciężyli, budując legendę polskiej awiacji.

Tekst: J. Mitek, K. Kasprzak

Fot. M. Genca, R. Błachnio, R. Metzger, Powiat Radomski