Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

Konferencja naukowa "Żwirki i Wigury start do wieczności"

Data dodania: 25 sierpnia 2022
Muzeum Sił Powietrznych wraz z Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Polskim Związkiem Kulturalno-Oświatowym Domem Polskim w Cierlicku, Muzeum Historycznym w Bielsku-Białej i Fundacją Historyczną Lotnictwa Polskiego było organizatorem Konferencji i  wystawy „Żwirki i Wigury Start do Wieczności. Wydarzenie miało miejsce 25 sierpnia w Sali Rzymskiej Pałacu Larischów w Cieszynie – Muzeum Śląska Cieszyńskiego. 

W tym noszącym cechy barokowo klasycystyczne pałacu mieszczańskim znajduje się jedno z najstarszych muzeów publicznych w Europie Środkowej i najstarsze muzeum publiczne w Polsce, założone przez ks. Leopolda Jana Szersznika w roku 1802. To tu znajduje się oryginalna kurtka „olimpijka” Franciszka Żwirki, prezentowana w ostatnim czasie w naszym muzeum i tu pierwotnie trafił dzwon odlany w zakładzie ludwisarskim Felczyńskich w 1936 roku, ku pamięci Żwirki i Wigury.

 

Konferencja poświęcona była zagadnieniom związanym z Challenge 1932 i postaciom Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury. Słowo wstępne i zaczyn do konferencji wygłosił w swym wystąpieniu Starosta Cieszyński Mieczysław Szczurek. Dzięki prelegentom mogliśmy pogłębić wiedzę o wydarzeniach, faktach i rzeczach wydawałoby się dobrze już poznanych, a jednak nie do końca odkrytych:

-Dariusz Cymerys pilot, instruktor z Zaolziańskiego Stowarzyszenia Lotniczego im. F. Żwirki i S. Wigury w referacie „Międzynarodowy turniej lotniczy 1929-1934” przybliżył przebieg, zasady i historię konkursu Challenge, ale też mniej znane fakty problemów technicznych wszystkich ekip biorących udział, co rzuca nowe światło na przyczynę katastrofy cierlickiej.

-Wojciech Święs z Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie w swym wystąpieniu „Żwirko i Wigura w zbiorach fotografii Muzeum Śląska Cieszyńskiego” opisał historię 105 obiektów znajdujących się w muzealnych zbiorach, ale też przybliżył postaci sławnych wówczas fotografików i swoistego fenomenu jaki towarzyszył kolportowaniu bardzo nawet drastycznych fotografii z katastrofy w formie pocztówek.

-O historii cierlickiego Żwirkowiska i stojącego tam pomnika w referacie pt. „Pomnik Żwirki i Wigury. O współpracy, która mogła się udać.”- opowiedziała p. Kinga Kawczak z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej, rozprawiając się zarazem z pewnymi mitami dotyczącymi autorstwa poszczególnych elementów pomnika.

-Sylwia Grudzień (Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej) w referacie „Żwirkowisko – miejsce pamięci Polaków z Zaolzia” zaprezentowała artykuły lokalnej prasy z okresu katastrofy podkreślające jej znaczenie oraz wpływ jaki miejsce upadku ma na dzisiejsze pokolenia Zaolziaków, co widoczne było między innymi w historii otwarcia wystawy „Żwirki i Wigury start do wieczności” w Małym Muzeum Żwirki i Wigury w Cierlicku w 1980 r.

-Nieoczywiste, choć jak się okazuje dobrze udokumentowane fakty przytoczyła p. Irena French (Dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie) w referacie „Krótka historia cierlickiego dzwonu w cieszyńskim Muzeum”. Mowa oczywiście o dzwonie ufundowanym staraniem Kuryera Codziennego, który miał zawisnąć na Żwirkowisku ku pamięci F. Zwirko i S. Wigury, a który nigdy tam nie dotarł.

-Grzegorz Kasztura z Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Cieszynie w referacie „Spadkobiercy Żwirki i Wigury na Śląsku Cieszyńskim” przybliżył postacie znanych lotników, którzy inspirowani wyczynem wielkich zwycięzców z 1932 roku, rozwijali lotnictwo na górze Chełm szkoląc kolejne pokolenie lotników.

-Teresa Dudek-Bujarek (Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej) – „Czy i jak nazwa placu Żwirki i Wigury w Bielsku-Białej wpłynęła na identyfikację monumentu?” to ciekawe rozważania na temat postrzegania otaczającej nas rzeczywistości i wpływu na nasz ogląd zakorzenionych przekonań.

-„Rola Muzeum Sił Powietrznych w upamiętnianiu bohaterów lotnictwa” ten referat w imieniu Dyrektora Pawła Pawłowskiego wygłosił kustosz naszego muzeum Jacek Żagożdżon, przedstawiając naszą placókę oraz misję muzeów w kreowaniu świadomości historycznej.

Konferencję zamknął Jan Przywara z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Cierlicku-Kościelcu wspomnieniem śp. Tadeusza Smugały, wieloletniego Prezesa PZKO i opiekuna Żwirkowiska.

 

Zwieńczeniem wydarzenia było otwarcie wystawy „Zwirki i Wigury Start do wieczności”, na której prezentowane są unikalne fotografie, szczątki samolotu RWD 6, oryginalne deski z bramy prowadzącej do mauzoleum na Żwirkowisku, pamiątkowa tablica z wizyty prezydenta Mościckiego, oczywiście kurtka Franciszka Żwirko i wiele innych ciekawych eksponatów. Zapraszamy na wystawę, którą można oglądać w Muzeum Śląska Cieszyńskiego do 7 września!

 

Fotografie: Roman Błachnio i Krystian Firla