Dęblin upamiętnił 80. rocznicę września 1939

Przed dwa pierwsze dni września, mieszkańcy i zaproszeni goście upamiętnili wydarzenia związane z wybuchem II wojny światowej i 80. rocznicą pierwszego nalotu bombowego Dęblina w 1939 roku. Uroczystości rozpoczęły się w niedzielę 1 września uroczystą mszą świętą w kościele p.w. Świętego Piusa V Papieża w Dęblinie w intencji żołnierzy 15.PP. „Wilków”. Następnie oddano hołd przed pomnikiem 15. Pułku Piechoty „Wilków” w asyście kompanii honorowej,  przy obelisku na cmentarzu wojennym Balonna oraz przy mogile żołnierskiej 15PP „Wilków” AK na cmentarzu parafialnym. Po uroczystościach miało miejsce spotkanie pokoleń i kombatantów. 15 PP „Wilków” w okresie międzywojennym stacjonował w Dęblinie i zapisał swoją wspaniałą kartę w Wojnie Polsko – Bolszewickiej 1919 – 1921.

2 września 2019 r. w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie dokonano premierowej prezentacji wielkoformatowej makiety lotniska i Szkoły Orląt, przedstawiającej widok z sierpnia 1939 roku- tuż przed tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. Makieta powstała wg. koncepcji dyrektora Pawła Pawłowskiego. Opracowanie jej założeń na podstawie materiałów archiwalnych trwało prawie rok. Nad jej scenariuszem  pracowali: dr Roman Kozłowski, Marcin Arbuz i Jacek Zagożdżon. Makietę wykonała firma Archimod z Katowic, na podstawie ikonografii ze zbiorów dęblińskiego Muzeum, Wojskowego Biura Historycznego oraz  kolekcjonerów prywatnych: Tomasza Kopańskiego, dr Waldemara Wójcika i Roberta Gretzyngiera.

Makieta w skali 1:150 ukazuje zabudowania lotniska, Szkoły Orląt, budynki koszarowe dla podchorążych i kadry oraz Centralnej Składnicy Lotniczej nr 1. Prezentowane samoloty: PWS-26, PZL P-7, PZL.37, PZL.23, Fokker F-7, RWD-8, Potez XXV.

W drugiej części wernisażu zaprezentowaliśmy czechosłowackie wątki z dziejów lotniczego Dęblina. Wspólnie ze współautorem wystawy, dr Jirim Plachy z Wojskowego Instytutu Historycznego w Pradze, otworzyliśmy wystawę  o powstaniu Legii Czechosłowackiej na ziemiach polskich w 1939 roku pt. „Kraków, kwiecień 1939”. Wystawa została przygotowana we współpracy z Ambasadą Republiki Czeskiej w Warszawie.

Na zakończenie, delegacje złożyły wiązanki i znicze na mogiłach poległych czechosłowackich pilotów na cmentarzu wojennym Balonna.

Upamiętnienie było inicjatywą  czeskiej organizacji Free Czechoslovak Air Force Association oraz redakcji portalu Niebieska Eskadra,