Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie

Syberyjska Odyseja

Data wydarzenia: 14 lutego 2018

15 lutego 2018 roku o godzinie 16.00 zapraszamy na spotkanie SYBERYJSKA ODYSEJA – w 78. rocznicę pierwszej deportacji Polaków na Syberię podczas II wojny światowej.

w programie:

– słowo wstępne – przedstawiciel Związku Sybiraków

– Moja Syberia – zapiski z podróży – spotkanie z Romualdem Koperskim

– prezentacja wystawy „Polacy na Syberii”

miejsce: Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie , ul. Lotników Polskich 1

Deportacja rozpoczęła się w nocy z 9 na 10 lutego 1940 r. Obejmowała ona tereny Polski przyłączone do Związku Radzieckiego w ramach paktu Ribbentrop-Mołotow. Była to pierwsza z czterech masowych deportacji obywateli polskich, w czasie której według danych NKWD do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię wywieziono około 140 tys. ludzi. Warunki panujące w czasie transportu były przerażające, ludzie umierali z zimna, głodu i wyczerpania. Ofiarą deportacji padli głównie polscy osadnicy wojskowi, urzędnicy państwowi niższej i średniej rangi, pracownicy służby leśnej oraz pracownicy PKP.

Kolejne deportacje obywateli polskich przeprowadzono w kwietniu i czerwcu 1940 r. Ostatnią rozpoczęto w przededniu wojny niemiecko-sowieckiej pod koniec maja 1941 r. W sumie według danych NKWD w czterech deportacjach zesłano około 330-340 tys. osób.

Celem deportacji była eksterminacja elit oraz ogółu świadomej narodowo polskiej ludności, miały one rozbić społeczną strukturę, dostarczając jednocześnie totalitarnemu sowieckiemu imperium siłę roboczą. Liczba wszystkich ofiar wśród obywateli polskich, którzy w latach 1939-1941 znaleźli się pod sowiecką okupacją, do dziś nie jest w pełni znana.

 Romuald Koperski

Podróżnik, przewodnik po Syberii, pionier wypraw samochodowych po rozległych jej terenach. Pilot samolotowy I klasy, pisarz, dziennikarz reportażysta, fotograf, nurek oraz zawodowy muzyk pianista. Rekordzista Guinnessa. Autor książek: „Pojedynek z Syberią” „Przez Syberię na gapę”, „1001 Obrazów Syberii”, Syberia Zimowa Odyseja, „Ocean Niespokojny”, autor wystaw fotograficznych i wielu publikacji poświeconej Syberii, którą wielokrotnie przemierzył na całej długości oraz szerokości geograficznej. Prowadzi Fundację działającą  na rzecz rodaków zamieszkujących Syberię, i na rzecz ochrony dziedzictwa narodowego na Wschodzie. Organizuje  m.in. wakacje dla polskich dzieci z Syberii oraz akcję „Okulary da Syberii”. Pomysłodawca oraz organizator trzech edycji rajdu samochodowego „Transsyberia”, w tym trwającego 39 dni najdłuższego i najtrudniejszego rajdu samochodowego na świecie – ”Transsyberia Gigant 2004” Atlantyk – Pacyfik – Atlantyk, liczącego 30.000 km.

Uczestniczył w wielu eksploracyjnych wyprawach: m.in. Jakucja, Chakasja, Ałtaj, Buriacja, Czukotka, Kołyma, Kamczatka, Góry Wierchojańskie, Jabłonowe, Czerskiego, Czekanowskiego, Momskie, Sajany, Chaman-Daban, Suntar-Chajata, polarne rejony Syberii. Pierwsza w historii udana ekspedycja samochodowa na trasie Zurych – Nowy Jork (1994). Trasa tej pionierskiej wyprawy wiodła przez bezkresne obszary Syberii oraz Ameryki Północnej. Dziesięciokrotny przejazd samochodowy przez Syberię na długości geograficznej – ponad 140.000 km!  Samotny spływ gumowym pontonem najdłuższą syberyjską rzeką Lena od źródeł w górach bajkalskich do Morza Arktycznego (4.500km).
W 2002 r. zorganizował zakończoną sukcesem zimowa wyprawę do Jakucji w poszukiwaniu grobu Jana Czerskiego. Na swoim koncie ma pionierska zimową wyprawę samochodową wzdłuż wybrzeża Oceanu Arktycznego, badanie trasy dojazdu do Cieśniny Beringa, kilkunastokrotny przejazd przez Mongolię na jej długości i szerokości geograficznej, wyprawy dookoła Mongolii. Pomysłodawca oraz kierownik najtrudniejszej w historii motoryzacji zimowej ekspedycji samochodowej  z Przylądka Roca w Portugalii przez Syberię, na dalekie krańce Czukotki. Ta polsko-rosyjska ekspedycja w 2008 roku, jako pierwsza w historii motoryzacji spięła zachodnie krańce Eurazji ze wschodnimi. Dotychczas nikt nie dotarł dalej pojedynczym pojazdem. Jako muzyk w styczniu 2010 r., wykonał najdłuższy koncert fortepianowy na świecie, trwający 103 godziny i 8 sekund. 10 marca 2010 r. Kapituła Księgi Rekordów Guinnessa, przyznała mu Certyfikat nowego rekordu świata. W 2013 r. łodzią wiosłową „Pianista” podjął się przejścia przez Ocean Spokojny pomiędzy japońskim portem Choshi, a San Francisco. Po pokonaniu prawie 700 mil ze względu na niesprzyjające warunki meteorologiczne przerwał rejs. W styczniu 2015 r. przewodził zimowej wyprawie przez Syberię „Sibiria Arctic Expedition”, która trzema pojazdami dotarła aż na Czukotkę.
Po 77 dniach rejsu, w styczniu 2017 r. na pokładzie łodzi wiosłowej „Pianista” dokonał samodzielnego przejścia przez Ocean Atlantycki z Wysp Kanaryjskich do Wysp Karaibskich [dystans 3173 mil morskich (5876 km)], historycznym szlakiem średniowiecznych żaglowców podążających z Europy do Ameryki.

Polacy na Syberii

Wystawa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Krakowie, Komisję Historyczną Związku Sybiraków Oddział w Krakowie, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Ekspozycja przybliża wydarzenia lat 40. oraz życie w łagrach sowieckich.

Wystawa będzie udostępniona do 15 kwietnia 2018 r.

 

Partnerzy: Związek Sybiraków Oddział w Puławach, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie

Zapraszamy

Wstęp wolny!