PZL I-22 M-91 Iryda, nr. boczny 104

Sygn. MSP/S/9

Eksponat przekazany przez 41. Bazę Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.

Producent: Polska (PZL Mielec)

Lata produkcji:1985-1999

Lata eksploatacji w Polsce: 1992-1996

Załoga:                 2 (instruktor + uczeń)

Napęd:             2 x silnik odrzutowy  Kaszub-3 W 22 (K-5), K-15

Ciąg silnika:    2 x 10,8 kN, 15,0 kN

Wymiary:

Rozpiętość                      9,60 m

Długość                         13,22 m

Wysokość                        4,30 m

Powierzchnia nośna      19,92 m²

Własna                          4600 kg

Startowa                        6900 kg

Prędkość maks.                         940 km/h (na pułapie 5000 m)

Prędkość przelotowa                 500 km/h

Prędkość minimalna                  246 km/h

Prędkość wznoszenia                40,6 m/s

Pułap                                          13700 m

Zasięg                                        1820 km

Polski dwumiejscowy, dwusilnikowy, samolot odrzutowy, grzbietopłat szkolno-bojowy. Prezentowany obiekt był jednym z dwóch pierwszych egzemplarzy przekazanych 24.10.1992 do eksploatacji w Wyższej Oficerskie Szkole Lotniczej w Dęblinie. Oblatany w czerwcu 1992 r. W trakcie prac rozwojowych służył, jako czwarty prototyp poddawany modernizacjom i dodatkowym próbom statycznym.

Prace nad nowym samolotem szkolno-bojowym rozpoczęły się w 1976 roku. Oblot prototypu został wykonany 3 marca 1985 roku przez głównego pilota doświadczalnego mieleckich zakładów inż. Ludwika Natkańca. 30 stycznia 1987 roku podczas prób flatterowych miała miejsce katastrofa, po której wprowadzono szereg zmian konstrukcyjnych. Szósty prototyp samolotu stał się wzorcem dla wersji seryjnych. W latach 1992-1996 do służby trafiło 8 Iryd. Służyły w 58. Lotniczym Pułku Szkolnym w Dęblinie. W styczniu 1996 roku miała miejsce druga katastrofa samolotu. W 2007 roku ostatecznie zakończył się program I-22. W trakcie realizacji programu powstał szereg wersji Irydy, z różnymi silnikami, wersjami wyposażenia oraz różnicami w konstrukcji płatowca.  Projekt I-22 Iryda był największym po II Wojnie Światowej programem budowy polskiego samolotu odrzutowego, który ostatecznie jednak nie został sfinalizowany. Samolotem oprócz Sił Powietrznych RP były zainteresowane także Indyjskie Siły Powietrzne, które zakupione wcześniej w Polsce Iskry chciały wymienić właśnie na samoloty I-22. Indie jeszcze w 2002 roku były zainteresowane pozyskaniem technologii produkcji Irydy. Pośród wersji

Jedno dwulufowe działko GSz-23Ł kal. 23 mm (200 szt. amunicji w wersji bojowej lub 70 z -zasobnikiem przechwytującym łuski), 4 belki podskrzydłowe umożliwiające podwieszanie bomb o wagomiarze 50-100kg w tym na belkach wielozamkowych MBD2-67U, wyrzutni rakiet niekierowanych (UB – 32, UB – 16, Mars-2, Mars-4) oraz rakiet kierowanych klasy powietrze – powietrze R – 35 i R – 60M. Najbardziej zaawansowane wersje Irydy M-96 były samolotami wysokomanewrowymi z awioniką SAGEM lub Sextant, w którym zakładano możliwość użycia przeciwokrętowych pocisków rakietowych RBS-15F, oraz rakiet powietrze-powietrze AIM-9 Sidewinder lub R-60 MK.